Ev sahibiniz kiracı çıkabilir! Önce evi kiralıyor, sonra yetkisi olmadan 3. kişilere kiraya veriyorlar
Seher Alp
4 min read
Kiralarda yaşanan fahiş artışlar farklı sıkıntıları beraberinde getirdi. Vatandaş bütçesine uygun kiralık konut bulmakta zorlanırken, bazıları de krizi fırsatçılığa çevirdi. Bölüm temsilcileri, konutta kendi yaşayacak üzere mukavele yapanların 3. şahıslara daha yüksek fiyatla kiralama yaptığı, ya da konut sahibinin müsaadesi olmadan konutların oda oda kiralandığını söyledi. Alt kiralamanın lakin kontratta yetki verilmesi halinde olacağını, aksi takdirde geçerliliği olmadığını belirten uzmanlar, “Ev sahibi bu türlü bir mağduriyet yaşamak istemiyorsa mukavelesini dikkatli hazırlamalı. Bu konutları kiralayacak 3. bireyler de mukaveleyi görmeden ödeme yapmamalı. Ortada geçersiz kontrat varsa, kirasını ödediği halde tahliye talebi ile karşılaşabilir” dedi.
2 KATI FİYATA YENİ KİRACI
Söz konusu sorunu geçtiğimiz günlerde Kocaeli Emlakçılar Odası Lideri Alpay Hacıoğlu gündeme getirdi. Demirören Haber Ajansı’na açıklama yapan Hacıoğlu, emlakçılar aracılığıyla kiralanan dairelerin, kiracılar tarafından ticaret siteleri üzerinden üçüncü şahıslara daha yüksek fiyatlarla kiralandığı tarafında şikayetler geldiğini belirtti ve şunları söyledi: “Son 1 ay içerisinde farklı bir durumla karşı karşıyayız. Boş olan daireleri biz kiracıya veriyoruz, kiracı diğerine kiraya veriyor. Bizim karşımıza sizi çıkarıyor, sizin profiliniz çok düzgün. Kamu personelisiniz ya da âlâ bir yerde çalışıyorsunuz. Biz size kiralıyoruz gayrimenkulü, siz alt kirayla yabancı vatandaşlara ya da kimliği muhakkak olmayan bireylere kiraya veriyorsunuz. Benden 5 bin liraya kiralıyor, gidip 10 bin liraya diğerine kiraya veriyor.”
EV SAHİBİ FARK ETMİYOR
Konuyu sorduğumuz Tüm Teşebbüsçü Emlak Müşavirleri (TÜGEM) Lider Yardımcısı Mustafa Hakan Özelmacıklı, İstanbul’da da benzeri durumlarla karşılaştıklarını söyledi. Bilhassa yabancıların bu yolla yasa dışı bir ticaret içinde olduğunu belirten Özelmacıklı, “Yabancılar kiralıkları konutu çoğunlukla mobilyalı hale getirip kısa devir kiraya veriyor. Mesken sahibi ile mukaveleyi yapıyor, kirayı kendi ödüyor. Fakat bu modelle, farklı farklı şahıslardan kirasından fazlasını kazanıyor. Mesken sahibi tertipli ödeme aldığı için durumu fark etmeyebiliyor. Bugün portallarda binlerce günlük kiralık ilanı var bunun yarısının alt kiralama yetkisi olmadığı halde yapıldığını düşünüyoruz. Bunun için ilan sitelerine düzenleme getirilmesi, haksız gelir elde edenlere yönelik inceleme yapılması önemli” diye konuştu. Alt kiralamada kimi vakit oda kiralama da yapıldığını belirten Özelmacıklı, “Yaşanan fahiş kira artışları nedeniyle kimi kiracılar mülk sahibinin bilgisi dışında odalarını 3. şahsa kiralıyor. Ekseriyetle konut sahibinin kent dışında ya da yurtdışında olduğu, kiracı takibi yapılamayacak yerlerde bu yola başvuruluyor” dedi.
YÜKSEK KİRA İÇİN İSTEYEN DE VAR
İstanbul Emlakçılar Odası Lideri Nizamettin Aşa, hem mesken sahiplerine hem de kiralık mesken arayanlara “Yetki dokümanlı emlak ofisi seçin” daveti yaptı. Aşa, “Eline çanta alan ben emlakçıyım diyor. Halbuki kurumsal emlak ofisleri mukaveleleri tarafları koruyacak biçimde hazırlar. Alt kiralama konusunda mülk sahibinin uyarır, ilgili maddeyi ekler” dedi. Alt kiralama modeline kimi vakit mesken sahiplerinin de sıcak baktığını belirten Aşa, “Yüksek bir kira alacaksa mesken sahibi de istek gösterebiliyor. Ya da konut sahibi şahsen kendi oda oda kiralıyor. Fakat bu noktada kıymetli olan tarafların bilgi sahibi olması” diye konuştu.
ÖNEMLİ UYARILAR
Gayrimenkul hukuku uzmanı avukat Hikmet Güngör, son vakitlerde süratle yükselen kira bedellerinin sonucu olarak alt kiralamaların arttığını, bu durumun hukuksal uyuşmazlığı beraberinde getirdiğini lisana getirdi. Avukat Güngör, hem mülk sahipleri hem de kiracılar için şu kritik ihtarlarda bulundu:
“Alt kiralama şayet kontratta yer alıyorsa yapılabilir. Mukavelede yer almadığı halde yapılıyorsa bu kontrata karşıtlık manasına gelir ve geçerliliği yok.
İzin vermediği halde bu türlü bir durum tespit eden mülk sahipleri tahliye davası açma hakkına sahip.
Ayrıca mal sahipleri haksız işgali öğrenmesinden itibaren 60 gün içinde kaymakamlığa dilekçe ile başvurarak taşınmazın tahliyesini talep edebilir. Kaymakamlık keşif yoluyla inceleme yapar. Şayet alt kiracı olduğunu sav eden kişi kira kontratını sunamazsa yahut alt kiracı olduğunu ispat edemezse tahliye süreci gerçekleştirilir.
Sözleşmeye muhalif alt kiralama kiracıları da mağdur eder. Siz konut ya da oda kiraladığınız kişinin yetkisi olduğunu sanıp ödeme yapar ve konuta yerleşirsiniz, sonrasında tahliye talebi ile baş başa kalabilirsiniz. Bu nedenle alt kiralama yapacak bireyler asıl mukaveleyi görmeli ve kesinlikle kendi için de bir mukavele talep etmeli.
Önemli bir mevzu da kira ödeme sorumluluğu ile ilgili. Mesken sahipleri onayı ile yapılan alt kiralamada kira bedelini, asıl mukavele yapılan birinci KİRACI ödemelidir. Mesken sahibi alt kiracıdan ödeme talep edemez. Lakin birinci kiracı ödeme yapmıyorsa, mesken sahibi bu durumda meskendeki eşyalara tutma hakkını kullanabilir.
Alt kiralama yapan kişi, bir mukavele yapsa dahi, şayet asıl kontratta bu yetki yoksa kontratı geçersiz kalır.
Alt kira mukavelesinin mühleti asıl kira kontratının müddetinden daha uzun mühlet olarak kararlaştırılamaz. Asıl kira mukavelesi sona erdiğinde alt kira kontratı de sona erer.”
