2030 Yılında Dünya 2 Derece Daha Sıcak Olabilir
Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) tarafından yapılan açıklamaya göre, 2030 yılına kadar dünya, sanayi öncesi döneme kıyasla 2 derece daha sıcak bir yıl yaşayabilir. Bilim insanları, bu durumu “şok edici” olarak nitelendirdi.
Son 10 yılın en sıcak yıllarının kaydedilmesinin ardından yayımlanan raporda, fosil yakıtların kullanımına devam edilmesi durumunda insan sağlığı, ekonomi ve doğal ekosistemlerin büyük tehdit altında olacağı belirtildi.
Önümüzdeki 5 Yıl Kritik
Kısa vadeli hava gözlemleri ile uzun vadeli iklim tahminlerini birleştiren rapora göre, 2025-2029 yılları arasında beş yıllık ortalama sıcaklığın, sanayi öncesi seviyelerin 1,5 derece üzerinde olma olasılığı %70 olarak açıklandı. Bu durum, Paris İklim Anlaşması’nın en iddialı hedefini tehlikeye atıyor.
Raporda ayrıca, önümüzdeki beş yıl içinde en az bir yılın sıcaklık artışının 1,5 dereceyi aşma olasılığının %86 olduğu, bu oranın 2020 raporundaki %40’lık olasılıktan önemli ölçüde yükseldiği vurgulandı.
2024’te Tarihte Bir İlk Yaşandı
2024 yılında, tarihte ilk kez yıllık bazda sıcaklık artışının 1,5 dereceyi aştığı bildirildi. Bu durum, 2014 yılı öncesi herhangi bir beş yıllık tahminde mümkün görülmemişti. 2024 yılı, 175 yıllık gözlem tarihinde en sıcak yıl olarak kaydedildi.
220 farklı modelle hazırlanan rapora göre, 2030 yılına kadar 2 derecelik bir artış olasılığı yaklaşık %1 seviyesinde. Bu senaryonun gerçekleşmesi için güçlü bir El Nino ve pozitif Arktik Salınım gibi birçok faktörün eş zamanlı olarak ortaya çıkması gerekiyor. Önceki dönemlerde böyle bir durum, beş yıllık süre zarfında imkansız olarak kabul ediliyordu.
‘Şok Edici Bir Durum’
Met Office’ten Adam Scaife, “2 derece artışın mümkün olması şok edici bir durum. Önümüzdeki beş yıl içinde bu gerçekleşme olasılığı sadece %1 olsa da, sıcaklık arttıkça bu oranın yükseleceğini söyledi.
Raporda, sıcaklık artışının dünya genelinde eşit olmayacağı belirtildi. Kuzey Kutbu’nun kışları, küresel ortalamanın 3,5 kat daha hızlı ısınması bekleniyor. Amazon yağmur ormanlarında kuraklıkların artacağı, Güney Asya, Sahel ve Kuzey Avrupa’da ise yağış miktarının artacağı öngörülüyor.
WMO İklim Hizmetleri Direktörü Chris Hewitt, sıcak hava dalgalarının insan sağlığı için ciddi endişe yarattığını belirterek, fosil yakıt kullanımının azaltılması halinde ısınmanın hala sınırlanabileceğini vurguladı. Hewitt ayrıca, “İklim değişikliği için harekete geçmemiz gerekiyor. 1,5 derece sınırı kaçınılmaz değil” dedi.
