Türkiye’nin en önemli ihracatçı sektörlerinden tekstil ve hazır giyimde işveren, asgari ücretteki artışla işçilik maliyetinin 800 doları bulduğunu belirterek hükümetten destek istedi. İşçi sendikaları ise ağırlıklı Avrupa’ya üretim yapan sektörün ucuz işçiliği savunmasını eleştirerek “Vizyon yarışında Avrupa, işçi ücretine gelince Kamboçya örnek alınıyor” dedi.
Hükümetin asgari ücreti 11 bin 402 TL olarak açıklamasının ardından iş dünyasında maliyet artışı tartışmaları da gündeme geldi. Emek ağırlıklı çalışan tekstil ve hazır giyim sektörü ise 434 dolar olan asgari ücretin maliyetinin 800 doları bulduğunu belirterek destek istedi. Asgari ücretin belirlendiği tarihte 23 TL olan dolarla 495 dolar olan asgari ücret, yeni ekonomi politikaları ile 438 dolara geriledi. Ancak tekstil üreticisi Vietnam, Kamboçya gibi ülkelerde asgari ücretin 120 dolar civarında olduğunu, rekabette zorlandıklarını belirtiyor.
Vietnam, Kamboçya gibi ülkelerin örnek gösterilmesi ise işçi kesiminde tepkiyle karşılandı. İşçi sınıfını temsilen asgari ücret komisyonu masasına oturan Türk-İş’in genel eğitim sekreteri ve Türkiye Tekstil, Örme, Giyim ve Deri Sanayi İşçileri Sendikası (TEKSİF) Başkanı Nazmi Irgat şu görüşleri savundu:
“Avrupa’da da tekstil sektörünün ağırlığı var ama patronlar Vietnam’ı örnek veriyor. Vietnam’da asgari ücret buraya göre düşük olabilir ama işçilerin gıda olmak üzere temel ihtiyaçlarını devlet subvanse ediyor.”
(Nazmi Irgat)
‘ENERJİDEN YAKININ’
Irgat, işverenin yıllardır girdi maliyetlerinden yakındığını vurgulayarak şöyle konuştu: “Yıllardır girdi maliyetleri içinde işçi maliyetlerden bahsederler. Diğer maliyetlerden bahsedemezler çünkü korkarlar. Oysa paranın maliyeti yani faizler, hammadde, enerji yani doğalgaz, diğer girdi maliyetleri en büyük payı oluşturur. Buradaki maliyetleri ise devlet hafifletebilir. Zaten işçilerin çok büyük bir bölümü yüzde 60’lara 70’lere varan bir oranla asgari ücretle çalışıyor. Tekstil sektöründe sendikalılık yüzde 5’lerde. Buna rağmen gelip Kamboçya diyorlar. Kamboçya’yla Türkiye bir mi? Burada ürünler kaliteli üretiliyor. Türk işçisi iyi mal üretir. Markalar da birinci derece kalifiye olan malları Türkiye’de ürettiyor.”
(Mehmet Türkmen)
‘BEDAVAYA ÇALIŞSIN İSTİYORLAR’
Birleşik Tekstil İşçileri Sendikası (BİRTEK-SEN) Başkanı Mehmet Türkmen ise “Kendi aralarında vizyon konuşmaları yaparken kendilerini Avrupa’yla kıyaslıyorlar, işçi maaşına geldiğinde Kamboçya, Hindistan oluyor. Yoksulluk sınırı 30 bin liranın üzerinde. Sadece gıda için harcanması gereken tutar yani açlık sınırı 13 bin liranın üzerinde. 3 kuruş zammı, sosyal giderleri çok görüyorlar. İstiyorlar ki işçi bedavaya çalışsın” tepkisini gösterdi.
(Adnan Serdaroğlu)
‘ÜCRETLERDE DE AVRUPA’YLA YARIŞIN’
Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Genel Sekreteri Adnan Serdaroğlu da maliyet tartışmalarına tepki gösterdi. Serdaroğlu, milli gelirde işçilere düşen payın giderek azaldığını hatırlatarak “Tekstil sektöründe ihracata dayalı model üzerinden ciddi paralar kazanıldı. Bunu paylaşmak istemiyorlar. Türkiye dünyanın en büyük ekonomileri içerisinde. Buna rağmen Kamboçya ile kıyaslıyorlar” ifadelerini kullandı.
Ücretlerin düşük olduğunu vurgulayan Serdaroğlu, “Her eve yoksulluk sınırı kadar ücret girmeli. Avrupa’da ücretler buradakinin 4 katı. Ancak buradakiler yaşam standartlarını yükseltmek yerine daha çok çalıştırıyorlar” yorumunu yaptı.
